Знаменитые земляки |
![]() |
|
![]() |
|
![]() |
|
![]() |
|
![]() |
|
![]() |
|
![]() |
|
![]() |
|
![]() |
|
![]() |
|
![]() |
|
![]() |
|
![]() |
|
![]() |
|
![]() |
|
![]() |
|
![]() |
|
![]() |
|
![]() |
|
![]() |
|
![]() |
|
![]() |
|
![]() |
|
![]() |
|
![]() |
|
![]() |
|
![]() |
|
![]() |
|
![]() |
|
![]() |
|
![]() |
|
![]() |
|
![]() |
|
![]() |
|
![]() |
Есқали, Ө. Әдебиеттану ғылымының білгірі / Ө. Есқали // Егемен Қазақстан. – 2018. – 29 мамыр.- Б. 11
|
![]() |
|
![]() |
|
![]() |
|
![]() |
|
![]() |
|
![]() |
|
![]() |
|
![]() |
Қуандық Қасымов - облысымыздың руханиятына айтарлықтай үлес қосқан тұлғалардың бірі. Бар саналы ғұмырын өнерге арнаған азаматты есте қалдыру мақсатында былтыр өнер фестивалі бастау алған болатын. Сол игі бастама биыл да жалғасын тауып, С.Мұқанов атындағы облыстық қазақ сазды-драма театрында Қазақстанның еңбек сіңірген мадениет қайраткері Қуандық Қасымовты еске алуға арналған "Өнерді ұлықтаудан шаршмаған" атты фестиваль өтті. |
![]() |
|
![]() |
Сельский учитель, защитник Родины, партийный работник, государственный и общественный деятель, глава правительства республики Байкен Ашимович Дюймов. Он жил в пору великого напряжения физических и духовных сил, потребовавшихся от советского народа для победы в Великой Отечественной войне, для восстановления разоренного ею народного хозяйства, освоения новых земель, строительства гигантов индустрии, и всегда был на переднем крае свершений, на которые был далеко не скуп минувший 20-й век. В эти дни отмечается 100-летие со дня рождения Байкеиа Ашимовича. |
![]() |
Бауыржан Момышұлы Ғабит Мүсіреповке 1955 жылы 20 сәуірде жазған бір хатында Оянған өлке романын оқып шыққанын, жорғаға мінгендей, ұзақ Кібіртіктеп, сүрінген тұстары да болғанын жеткізе келе: "… Жалпы айтқанда, тілің жақсы. Оған қазақ түсінеді. Қазақтан шыққан министр мен миллионерлер түсінбейді. Е, бақытсыз жазушы — мен сені аяймын!.. деген екен. |
![]() |
Алаштың арыстары бейнеленген осы суретті газетімізде бұрын да пайдаланған едік. Сол сәтте Ахмет Байтұрсынов, Міржақып Дулатов, Жүсіпбек |
![]() |
Жиырмасыншы ғасырдың бастапқы кезеңінде Ұлы далада жасындай жарқ етіп жанған, кешегі солақай саясаттан жазықсыз жапа шеккен Алаш жұртының аяулы да ардақты азаматы Мағжан Жұмабаевтың есімі күллі түркі әлеміне мәлім. Кемел Қарашаұлы,ақынның туып-өскен, кіндік кескен жерінде үздіксіз ұйымдастырылып келе жатқан "Мағжан көктемі" өнер фестивалінің маңызы туралы айтсаңыз. - "Мағжан көктемі" өнер фестивалін ұйымдастыру тілдерді дамыту жөніндегі басқарманың бастамасымен және облыстық әкімдіктің қолдауымен қолға алынған болатын. Фестиваль екі жылда бір рет өткізіліп келеді. |
![]() |
|
![]() |
|
![]() |
Как не гордиться мне судьбою, Которой не знаком покой... Завтра, 22 января, исполняется 85 лет со дня рождения автора этих строк - известного государственного и общественного деятеля, видного казахского поэта, нашего земляка. Какимбек Салыков родился в ауле Енбек (теперь это район Шал акына). Детство и юношеские годы его прошли в ауле Укили Ибрая (Айыртауский район), где все напоминает о великих казахских поэтах и певцах, таких как Биржан сал, Акан серэ, Укили Ыбырай. В 1950 году Какимбек окончил с серебряной медалью Казгородскую (ныне Сырымбетская) казахскую среднюю школу у подножия знаменитой горы Сырымбет, в 1955-м - горный факультет Московского института цветных металлов и золота. Мы познакомились с ним в 1954 году в Алматы. Тогда я учился в КазГУ им. С.М.Кирова, а Какимбек после четвертого курса института направлялся на практику в рудный город Текели и на несколько дней заехал в столицу республики. В те дни в книжные магазины Алматы поступил двухтомный сборник произведений Абая. Какимбек подарил мне этот сборник с дарственной надписью. Сам он начал сочинять стихи еще в школьные годы, публиковаться стал в 1960-е годы, когда уже работал на Жезказганском горнометаллургическом комбинате. В то время и родились строки признания: |
![]() |
|
![]() |
Н.Погодин атындағы облыстық орыс драма театрының бір ғасырдан асатын тарихы бар. 1972 жылдың желтоқсанында театр заман талабына сай салынған жаңа ғимаратқа көшті. 2014 жылдан бері театр тізгінін ұстап келе жатқан өңірімізге есімі жақсы таныс өнер саңлағы Спартак Рамазановтың айтуынша, 2016 жылдың басты жаңалықтарының бірі - жаңа мұражайдың ашылуы. |
![]() |
|
![]() |
|
![]() |
|
![]() |
Жылдар бедерінде талай-талай өлең көз алдымыздан өтті. Соның ішінде біреуі менің енжарлық инерциямның тұсауын үзіп, уздік көріністерімен көзге түсті. Ол - ақын Кәкімбек Салықовтың өлеңі болатын Осыдан бірнеше жыл бұрын жазған мақаламда "Қос кеменің ақыны" дегенім бар, олай деуім Кәкімбек шығармашылығының ауыз әдебиеті дәстүрі мен жазба өдебиет жаңалығына байланысты болуында еді. |
![]() |
Қазақтың көрнекті ақыны, белгілі мемлекет және қоғам қайраткері, Қазақстанның еңбек сіңірген қайраткері, Жезқазған, Сәтбаев, Көкшетау қалаларының, Солтүстік Қазақстан облысының құрметті азаматы, даңқты жерлесіміз Кәкімбек Салықов тірі болса 85 жасқа толар еді. |
![]() |
|
![]() |
Сәл әріректен бастайын. Балалар жазушыларының ішіндегі шоқтығы биік тұрған қаламгерлердің бірі — Сапарғали Бегалинді бәріңіз білесіздер. Атом жарылыстарының нағыз ортасында орналасқан Семей өңірінің Қайнар деген ауылында туып-өскен. Кеңес өкіметінің қылышынан қан тамып тұрған кезде ол ішкі істер саласының комиссары болып қызмет атқарды. Бір таңғалғаным, осындай қызмет атқара жүріп, жастығының ішіне Мағжан Жұмабаевтың шығармаларын жасырып келген екен. Үйінен кеткенде жастықты кемпіріне тыққызып қояды, кешке келгенде алдырып, өзі ғана жастанған. Міне, сол азамат Мағжанның көп шығармаларын аман сақтап қалды. “Батыр Баян” поэмасы, “Шолпанның күнәсі” әңгімесі, басқа да көптеген шығармалары сол жастықтың ішінен шықты. Бұл -нағыз ерлік, ұлтқа қызмет етудің үлгісі. |
![]() |
|
![]() |
деп өзі жырлағандай, Қызылжар өңірінің перзенті, ерке Есілдің жағасында, Өрнек ауылында балалық шағын өткізген Есләм Зікібаевтың ақындығы көк аспанда қанатын еркін сермеген қыран бүркітті көз алдыңа елестетеді. |
![]() |
|
![]() |
В гуманитарно-техническом колледже Петропавловска по инициативе его директора Александра Мерка торжественно открыт музей-аудитория казахстанского переводчика, прозаика, публициста, литературоведа и просто очень честного и порядочного человека Герольда Бельгера. Теперь у каждого из нас есть возможность познакомиться с жизнью и творчеством нашего великого земляка. |
![]() |
2 августа 2016 - Administrator
| Подробнее
| 0 комментариев
| 777 просмотров
Теги: шухов, черемисинов, серкебаев, морозов, бургаев |
![]() |
|
![]() |
Герольд күні-түні үйден шықпайтын еді. Құмалақ салып, кітап ашқандай, айналасын қазақша, орысша сөздіктерге толтырып, қай сөздің қай сөзбен жарасып, қай сөзбен таласып қалатынын ойлап, басы қататын. ГерольдБельгердейіріталант, іргелісуреткерқайдада, қайзамандадаешкімніңқолтығынасыймайдығой. Дараланбай, сараланбай тұра алмайды. Бала жасынан бір ғана өзін емес, туған халқын ойлап өскен қамырықты суреткер ерте ме, кеш пе бұйдасын үзіп шығып, өмір кеңістігінде, өнер жазирасында өз сүрлеуін салып, өз соқпағын омбылайды. Басынанкешкендерімен, өмірден түйгендерімен бөліседі.<o:p></o:p> |
![]() |
Жазушы-жерлесіміз Герольд Бельгердің баспадан шыққан кітаптарың газет, журналдарға басылған очерктері мен мақалаларың әңгімелері мен эсселерін оқып отырып, мен оның терең де жан-жақты біліміне, орасан зор еңбексүйгіштігіне тәнті боламыy Сол қасиеттерін көрсету үшін оның шығармаларының бірқатарын ғана атап өтудің өзі де жеткілікті. |
![]() |
Қазақтардың болашағы бар ма?-деп сұрама. Одан да мынаған жауап бар: "Адамзатта болашақ бар ма?". Егер адамзат аман болса, иншалла, қазақ та сау-саламат бола бермек. Қазақтарға америкалық, ағылшын, неміс, француз болу тіпті де шарт емес. Оларға қазақтығын сақтай білу маңызды. Өзіңді жоғалтқанмен, өзге бола алмайсың. Сталин ұрыларды былай жіктеген: "үйге кіретін ұры" және "үйден шығатын ұры". Соңғысы мейлінше қауіпті. Қазақстанда ұрылардың осы түрі белең алулы. |
![]() |
Соғыс кезі тап болған соң дауылға |
![]() |
Теңбіл-теңбіл әлеміш конвертті олай да, былай да аударыстырып, ұзақ қарадым. Бейтаныс жазу, бейтаныс ел, бейтаныс біреуден келген хат. Венесуэла. Каракас. Унгефуг. Бұл кім болды екен? Алессандро Унгефуг? Аты — испанша. Фамилиясы -немісше. Сәл-пәл таныстау естіледі. |
![]() |
Мен білер қазақ әрдайым өсіріп айтуға, көпіртіп сөйлеуге бейім, оңтайлы тұрады. Баяғыда, бала кезімде, ауылдың шалдары жиналып, сөз жарыстыратын. Ал солардың әңгімесін тыңдап отырған мен Еділ бойынан жер ауып келген жүгірмек, таңғалатынмын апырай, мына шалдардың айтып отырған ауылдары таяқтастам жердегі аңғал-саңғал мекендер. Марьевка дегені, көп болса, жиырма бес шақырым маңайындағы аудан орталығы. Соны дабырлатпай-ақ, сол қашықтықты неге дәл айтпасқа деп, неміс басыммен аң-таң болатынмын. |
![]() |
Герольд Бельгерді білгелі жетпіс төрт жылдың жүзі болыпты. Оның отбасы Ұлы Отан соғысы басталған 1941 жылы Волга жағалауынан біздің елге — Солтүстік Қазақстан облысындағы қазіргі Шал ақын ауданының Қабайтұяқ ауылына қоныс аударды. Сонда Гера мектеп жасына жаңа толған қаршадай сары бала еді. Әкесі Карл фельдшер болып жұмыс істеді. Бүкіл бір ауылдағы жалғыз неміс отбасы болды. 7 жасар Гера сол төңіректегі жалғыз қазақ орта мектебінде білім алды.
|
![]() |
Қызылжар өңірінің перзенті, ерке Есілдің жағасында, Өрнек ауылында балалық шағын өткізген Есләм Зікібаевтың ақындығы көк аспанда қанатын еркін самғаған қыран бүркітті көз алдыңа елестетеді. "Қарашығым! Ән тербеп өскен елдің баласымын, Әнмен айтсам жете ме жүрегіңе, Сырларымның саф таза, саф асылын. Сағым далам Сұлулықты жырлаудан жаңылмағам. Махаббатты анамдай әлдилеген, Әлдилеген ғажайып лағыл ғалам", — деп жырлаған ақын.
|
![]() |
|
![]() |
Ақын да — өз дәуірінің, өз заманының, өз уақытының перзенті. Өзегін жарып шыққан өлеңдерінде ақыноқырманымен сырласады, мұңдасады, үндеседі. Осытұрғыдан келгендеақынЕсләмЗікібаевты бұрын жақын араласып, біргеқатар жүрмеген адамныңда танып-білуіөміршеңөлеңдері арқылы мүмкінболмақ. Солтүстік өңірінде сонауҚожаберген жырау, Сегізсері, Біржансал, Шалақындардан тамыр тартқан, кешегіМағжан Жұмабаев, Сәбит Мұқанов, Ғабит Мүсірепов, Сафуан Шаймерденов, Ермек Қонарбаев, т.б. жалғастырған ақындық, жазушылық өнердің көш-керуенінде алашқа аты белгілі ақын, аудармашы Есләм Зікібаевтың да қалдырған ізі сайрап жатыр. |
![]() |
Бір-бірімізді ежелден дос санап, сол шынайы адами қасиетті күні бүгінгі дейім қадірлеп-қастерлеп келе жатқан бұл адам жайлы жазу мен үшін бір жағынан жеңіл болса, бір жағынан өзіндік салмақ салатындай ауыр саналады. Жеңіл дейтінім, — онымен балалық шағымыз бірге өткендіктен ол жайлы көрген-білгенімді ой орамынан өткізсем жеткілікті ғой деп өзіме сенім артамын. Бірақ, солай ойлай тұра күдіктенемін. Себебі, ол осал адам емес-қой! Мұндай тағдыры сан қилы, көрген бейнеті кез-келгенді мұңайтатын, соған қарамастан тамаша тұстары қабаттасып, таңқалдыратын адам жайлы толық пайымдап, жеріне жеткізе жаза алар ма екенмін деп жүрексінесің. |
![]() |
Лебіздер "Есләм менің ойымда жүрген дәмелі, үміт артатын інілерімнің бірі болғандықтан, оның "Ақ қайнар" деген атпен топталған өлеңдерін шын ықыласпен оқып шықтым. Әрбір жырдың өз әуені, өз сыры бар. Есләм тақырып жағынан кілең жаңалық айтады деу қиын. Бірақ бізге мәлім тақырыптардың өзі де Есләмша жырланып, жаңғырып отырады. Өйткені, талантты ақынның өлеңді поэзиялық дәрежеге көтеретін өнері көп, аспаптары мол". Евней Букетов: "Ақ қайнарыңды" алғалы недәуір болды, кітаптың ықшамдылығы қандай жақсы — бірді-екілі қалтама салып жиналыстарға да бардым — сөйлеушілердің сөзі жалпылама болса, "Ақ қайнарға" үңіліп отырдым. Үлкен рахмет! Жазғандарыңды жүрекпен, тебіреніспен жазады екенсің, бұл ақындықтың шын белгісі ғой. Талабың өсіп, шабытың ұлғая берсін! Ақын інім табылғанына қуанып та жүрмін". |
![]() |
Қазақстан Республикасының мәдениет қайраткері, қаламы қарымды журналист, ұлтжандылығымен "ұлтшыл" атанған абзал азамат Өмір Есқалимен ең алғаш 1990 жылы сырттай танысқан едім. Өзге ұлттар басым тұратын теріскейде Супрунюк, Ачкасов cияқты айтаққа ерген мүшелері бар шовинистік, экстремистік топтар қазақ тілінің мемлекеттік мәртебе алуына өршелене қарсы шығып, арам пиғылдарын жүзеге асыруға тырысып баққан. |
![]() |
Есть что-то неповторимое и таинственное в живописной красоте зеленых холмов, тенистых и дышащих освежающей прохладой в летний зной березовых лесов, окружающих аул Актас. Кажется, и люди здесь по-особому открытые, приветливые. |
![]() |
Облыс орталығындағы зәулім ғимараттардың бірі — "Қызылжар" қонақ-үйінің Кеңес одағы дәуірлеп тұрған кезде қазақша атауды қалай иеленгенін көпшілік біле бермейді. Сол тұста ономастикалық комиссияның жетекшісі болған Жақсылық Ысқақовқа К.Ушинский атындағы педагогикалық институттың ректоры Қанаш Шәкенов бой көтеріп жатқан жаңа нысанға "Қызылжар" атауын беруді ұсынады. Әрине, комиссияның бұл шешімін құптай қоймағандар да болды. Дегенмен, "Золотой колос" деп атауды жөн көргендердің ұсыныстары қабылданбай, қонақүй осы көркем әрі келісті атауды иеленген екен. Тәуелсіздіктің ширек ғасырлық мерейтойы және Солтүстік Қазақстан облысының 80 жылдығы қарсаңында біз қажырлы еңбегімен ел құрметіне бөленген Жақсылық Ысқақовпен кездескен едік. Ағамыз сағынышқа айналған сол күндер жайлы әңгімесін әріден бастады.
|
![]() |
"Бірде Н. Погодин театрының жанынан өтіп бара жатып, Пушкин мен К.Сүтішев көшелерінің қиылысындағы екіқабатты көк ғимаратқа көзім түсті. Қазақтың талай атпалдай азаматтары осы мекеменің ішінде жазықсыздан жазықсыз ату жазасына кесіліп кетіп жатты. Алақандай ауылдан аттап шықпаған жігіттерді өңі түгіл түсінде көрмеген Жапония елінің жансызы деп айыптағанын қайтерсіз? Қан сасыған сол ғимаратқа кейінгі жылдардың өзінде көбіміз кірмек түгіл маңына жолауға жүрегіміз дауалай бермейтін. Енді, міне, шынжырлы трактор сенің де төрт қабырғаңды төрт жаққа айырып, күл-паршаңды шығаруда. Бұл өмірде мәңгілік ештеңе жоқ екені ақиқат", — деп бастады әңгімесін Болат Мағазұлы.
|
![]() |
|
![]() |
Кәкімбек Салықов 1932 жылдың 22 қаңтарында Айыртау ауданы Сырымбет ауылында туған. Мәскеудің Түсті металдар және алтын институтын тамамдағаннан кейін ол ұзақ жылдар шахтада еңбек еткен, содан кейін партиялық жұмысқа ауысқан.
|
![]() |
2010 жылдың 26 мамырында петропавлдық ақын, көсемсөзші, Қазақстанның құрметті журналисі, КСРО және Қазақстан Жазушылар одағының мүшесі, Журналистер одағы сыйлығыныңиегері Владимир Георгиевич Шестериков қайтыс болған еді. Ол облыстық "Северный Қазахстан" газетінде қызмет істеді, өңірлік әдеби-көркем журнал "Провинцияның" бас редакторы және Астанада шығарылатын "Нива" журналының редакциялық алқасының мүшесі болды. Владимир Георгиевич — 9 жыр жинағының авторы. 2014 жылы, ақынның туғанына 75 жыл толуына арнап "Северный Казахстан" баспасы оның "Чтоб светилась душа" атты өлеңдер жинағын шығарды. Жинаққа ақынның әр жылдары жазылған таңдамалы өлеңдері енгізілді. В.Шестериков — ақын ғана емес, сан қырлы дарын иесі. Ол зерделі өлкетанушы да еді. Оның өңіріміздің тұғыры биік тұлғаларына арналған зерттеулері, мақалалары көпшілікке жақсы таныс. Зерттеуші өлкетануда әдеби шығармашылықтың тарихын тереңжәнежан-жақты зерделеді.
|
![]() |
Ақын да — өз дәуірінің, өз заманының, өз уақытының перзенті. Өзегін жарып шыққан өлеңдерінде ақын оқырманымен сырласады, мұңдасады, үндеседі. Осы тұрғыдан келгенде ақын Есләм Зікібаевты бұрын жақын араласып, бірге қатар жүрмеген адамның да танып-білуі өміршең өлеңдері арқылы мүмкін болмақ. Солтүстік өңірінде сонау Қожаберген жырау, Сегіз сері, Біржан сал, Шал ақындардан тамыр тартқан, кешегі Мағжан Жұмабаев, Сәбит Мұқанов, Ғабит Мүсірепов, Сафуан Шаймерденов, Ермек Қонарбаев, т.б. жалғастырған ақындық, жазушылық өнердің көш-керуенінде алашқа аты белгілі ақын, аудармашы Есләм Зікібаевтың да қалдырған ізі сайрап жатыр.
|
![]() |
Уақытта тоқтау жоқ. Қазақ әдебиетінің көрнекті өкілі, қарымды қаламгер белгілі қайраткер, арлы азамат, танымал тұлға, жерлесіміз Герольд Бельгердің өмірден озғанына да бір жылдың жүзі болып қалды. Бұл, әсіресе, қазақ үшін ауыр қайғы болды. Өйткені, орыс жерінде дүние есігін ашқан ұлты неміс жеті жасар Г. Бельер Екінші дүниежүзілік соғыс басталған жылы отбасымен бірге Қазақстанға жер аударылып, шалғайдағы шағын қазақ ауылынан пана тапқан, ұлтымыздың бел баласына айналып кеткен азамат еді. Ол осында қазақ мектебінің табалдырығынан аттады, алғаш рет әліппені қолына алды. Қазақтың тілі мен діліне ден қойды, ыстық мекенге деген махаббатын ешқандай сөндірген жоқ аялап өтті.Соңғы рет кездесіп әңгімелескенімізде: "Дәрігерлер менің жүрегімнің жиырма пайызы ғана істеп тұр, — дейді. — Бірнеше рет өліп-тірілдім. Балалық, жастық шағым өткен ауыл жаққа барып-ақ қайтқым келеді. Бірақ денсаулықжібермей тұр", — деп еді. |
![]() |
Ол тағдырға лағынет айтып, босқа жыланбай, көргенді әке-шешесінің қазақтар алдындағы абырой-беделі арқасында бұла өсті. Мектепте окуға деген кұштарлық танытып, сыныптастарын талайын қазақ тілінен жер қаптырып жүрген оны ауыл адамдары еркелетіп сол кезде-ақ «оқымысты», «білгір бала», кейде қысқартып <<Білгір>> атандырып жіберді. Ал, Бельгер кезде-ақ ақтауға тырысыпты, мектепті алтын медальмен аяқтап шықты.
|
![]() |
Ресей тарихында, тіпті, әлемдік тарихта Сталиннің рөлі туралы тиянақты көзқарас әлі қалыптасып болған жоқ. Ресейдің өзінде қоғамдық пікір екіге жарылған.Біреулер үшін ол миллиондаған жазықсыз адамдарды қырып-жойған қанішер, екінші біреулерге Ресейді мемлекет ретінде жер бетінде аман сақтап қалу үшін туған орыс ұлтының "ұлылығына" табынып өткен жанкешті қайраткер.Ал осы жолдардың авторы мен үшін, СОКП қатарында 30 жыл болған бұрынғы коммунист, қазақ тарихын, Ресей тарихын, әлем тарихын, мәдениеті мен әдебиетін бір кісідей білетін, жетпіс беске қарап отырған жорналшы үшін Иосиф Сталин деген кім? Ол — Ресейдегі 1917 жылғы қазан төңкерісі қаһармандарының бірі және аузы дуалы ағылшын айтыпты деген:
|
![]() |
|
![]() |
|
![]() |
Армысың, ару Ақсуым, |
![]() |
Әмина Асқарқызы Шалабаева… Ақын жерлесіміз. Топырақтан тысқары болса, қаңтардың 10-шы жұлдызында бір ғасыр ғұмыр сүріп, 100 жасқа толар еді. |
![]() |
Желмая уақыт жүрісінен әсте жаңылмайды. Күнді күнге, айды айға, жылды жылға жалғап, зымырап өтіп жатыр. Кеше ғана арамызда ай маңдайы жарқырап, баршамызды даналығымен, даралығымен баурап жүрген, жүзі нұрлы, жүрегі сырлы, жаны жайсаң, көңілі жазирадай кең, ақылшы ағамыз Кәкімбек Салықовтың өмірден озғанына, асыл азаматынан айрылған Сарыарқаның сайын даласының жетімсіреп, қайғының қара шекпенін жамылғанына екі жылдың жүзі болып қалыпты. |
![]() |
«Наука в наш реальный век — уже не есть туманное отвлечение схоластических умов: она есть самопознание, познание окружающих предметов и сил природы, умение подчинить их своей власти, употребить их для нужд своих и потребностей... «Для нормального роста народа, на какой бы ступени он ни стоял, необходимы саморазвитие, самозащищение, самоуправление и самоосуждение... |
![]() |
Посвящаю светлой памяти моего друга, поэта и ученого Ерлана Ахмаева. Чокан Валиханов — это имя знакомо мне с раннего детства. Отец мой — Абдыкадыр кари — был родом из Кашгара, в 1934 году он был вынужден покинуть отчий дом, но до конца своих дней тосковал по Родине. Отец много рассказывал о родном городе. В моей памяти хорошо сохранились его рассказы о Кашгаре 20-30-х годов прошлого века. Эти рассказы переплелись в моей памяти с произведениями Ч. Валиханова, которые я внимательно прочитал еще в школьные годы. Я хорошо помню, что в начале 70-х годов мне попала в руки его книга «Избранные произведения», изданная в Алма-Ате под редакцией академика Алькея Маргулана в 1958 году. С этой книгой я не расстаюсь до сих пор. В мою, тогда еще детскую память навсегда вошли его произведения «Западный край китайской империи и г. Кульджа», «Описания пути в Кашгар и обратно в Алатавский округ» и «О состоянии Алтышара или шести восточных городов китайской провинции Нан-Лy (Малой Бухарин)», письма к генералу Г. А. Колпаковско-му. Многие страницы из этих произведений я помню почти наизусть до сих пор. Кашгар и Чокан Валиханов стали для меня почти синонимами. Позже, в студенческие годы, я прочитал и другие произведения ученого о его поездке в Алтышар и Илийский край: «О торговле в Кульдже и Чугу-чаке», «О западном крае китайской империи», «Очерки Джунгарии». |
![]() |
Чокан Валиханов — выдающийся казахский просветитель-демократ, ученый- востоковед, мыслитель и общественный деятель, оставивший заметный след в истории исследования правовой мысли. |
![]() |
Возведение в звание бия не обуславливалось у киргиз каким-либо формальным выбором со стороны народа и утверждением со стороны правящей народом власти; только глубокие познания в судебных обычаях, соединенные с ораторским искусством, давали киргизам это почетное звание. Чтобы приобресть имя бия, нужно было киргизу не раз показать перед народом свои юридические знания и свою ораторскую способность. Молва о таких людях быстро распространялась по всей степи, и имя их делалось известным всем и каждому. Таким образом, звание бия было как бы патентом на судебную и адвокатскую практику. Дети лиц, носивших звание биев, имея большую юридическую практику, обыкновенно наследовали знания и вместе с тем и звания своих отцов. |
![]() |
«...Он поэт от Бога, он впитал поэзию Казахстана с материнским молоком, он не мыслит себя без стихов. Именно поэтому его стихи чисты и честны, они устремлены в вечность». Так известный казахстанский поэт и писатель Дихан Абилев аттестовал Какимбека Салыкова. |
![]() |
22 января - 75 лет со дня рождения поэта и общественного деятеля К. Салыкова |