Литературоведение. Художественная литература
�������� 7
Әйел-ана тағдыры — Социалистік Еңбек Ері, Қазақ ССР Мемлекеттік сыйлығының лауреаты, академик-жазушы Ғабит Мүсреповтің сүйікті тақырыбы. Алып та, батыр да анадан туады ғой. Ана — тіршілік басы ғана емес, адамгершіліктің де өлшемі, қаһар-мандықтың да үлгісі. Қазақ халқының тарихың терең зерттеген жазушы өз шығармаларында әйел-ананың әлеуметтік ролін, қоғамдық мәнін, гуманистік, патриоттың биік қасиеттерін зор шабытпен бейнелөген. Бұл кітапқа жазушының «Ұлпан» романы мен «Ананың анасы» «Ашынған ана», «Ақлима», «Атақты әнші Майра» және тағы басқа белгілі әңгімелері тұңғыш рет топтастырылып беріліп отыр. |
XX ғасырдағы қазақ әдебиетінің көшбасшыларының бірі, академик-жазушы Сәбит Мүқановтың "Қазақ қауымы" атты бұл еңбегі осыдан біраз жыл бұрын көптеген қысқартулармен жарық көрген еді. Біз сол олқылықтын орнын толтырып, жазушы мұрасын толық күйінде қайта ұсынып отырмыз. Кітап көпшілік қауымға арналады. |
Қолыңыздағы шағын шежірені Мәшһүр Жүсіп Көпейұлы көп жыл бойы халық арасынан, ел аузынан інжу-маржандай жиып-теріп қағаз бетіне түсірген екен. Сол еңбекті бүгінгі окушыға жеткізуші — филология ғылымының кандидаты, ақын Сәрсенбі Дәуітұлы. Халықтың өткенінен өзінше сыр шерткен шежіренің мән-мағынасы өзгеше екені даусыз, оның үстіне ара-арасында Мәшһүр Жүсіптің ой өрістетіп, өз көқіл күйінен хабар беріп отырғаны да бір ғанибет. |
Белгілі жазушы және әдебмет зерттеушісі М. Мағауиннің «Қазақ хандығы дәуіріндегі әдебиет» атты еңбегі көп томдык қазақ әдебиеті тарихының үшінші кітабы. Ғалым жаугершілік, үлы жиын, той-думан күндерінде, ел абыржыған, халық толқыған, хан дағдарған кездерде жүрт алдына шығып, көсемдік танытқам жыраулардың жыршылық өнерін саралай зерттеп, толғаулардың ойшылдық, сыршылдық сипатына барынша кең тоқталады. Жыраулардың ерте кездегі халық поэзиясын дамытушы өнегелі ақың, әрі елдің ақылғой ақсақалы ретіндегі бейнесін ашып көрсетеді.
|
Оқу құралында қазақ тілі стилистиканың теориялық мәселелері, әдеби тіл нормаларының, функционалды стиль түрлерінің даму тарихы мен қазіргі жайы және лексика-грамматикалық стилистика туралы түсініктер беріледі. Әрбір бөлімнің мазмұнына сай сұрақтар мен тапсырмалар, өз бетімен орындауға арналған тәжірибелік тапсырмалар, тест үлгілері беріледі. |
Герольд Карлұлы Бельгер, жазушы, аудармашы, публицист, ұлты неміс, тілі орыс, қазақ және неміс, дүние танымы, түйсік-түсінігі қазақ десе де шындыққа саяды. Жеті жасынан қазақ ортасында өскен. Мына кітапшада қзақтың тілі, ділі, рухы, табиғи ерекшелігі, әдебиеті сөз болады. |
XIX ғасырдың аяғы мен XX ғасырдың басындағы қазақ әдебиеті тарихындағы ірі тұлғалардың бірі, Ұлы Абайдың реалистік дәстүрін жалғастырған, эпикалық жанрдың дамуына үлес қосқан Шәкәрім Құдайбердіұлының бұл жинағына нақты өмір суреттерін, махаббат мәңгілігін, табиғат әсемдігін өзек еткен, сондай-ақ ақылгөйлік, әлеуметтік-ағартушылық сипаттағы өлеңдерімен бірге «Қалқаман-Мамыр», «Еңлік-Кебек», «Нартайлақ пен Айсұлу», «Қодардың өлімі» және «Ләйлі-Мәжнүн» сияқты эпикалық поэмалары берілген. |
Қазақтың көрнекті ақыны, белгілі коғам және мемлекет қай-раткері, Солтүстік Қазақстан облысы, Көкшетау, Жезқазған, Сәтбаев қалаларының Құрметті азаматы, Қазақстанның еңбек сіңірген қайраткері Кәкімбек Салықовтын бұл жинағында Еңбек Ері, Отан соғысының ардагері, Ел абызы атанған кемеңгер ақса-қалымыз Бәйкен Әшімовке арнаған шығармалары топталған. Қазақстан Үкіметін он төрт жыл басқарған ұлтымыздың ар-дақты азаматы Б. Әшімовтің бейнесі — поэма, реквием және өлеңдерде кең ашылған. Парасатты нар тұлғаға арналған ақиқат лирикасында заман лебі де аңқып тұр. |
Оқу-әдістемелік құралда қазіргі қазақ тілінің фонетикасы пәнінің жұмыс оқу бағдарламасына сәйкес дәріс материалдары, практикалық сабақтардың жоспары. бақылау сұрақтары мен тапсырмалар, тест және жүйелі фонетикатық талдаудың үлгілері беріледі. |
Айтыстың бірінші кітабына соңғы он бес жыл көлемінде Республиқалық жөне Халықаралық деңгейдегі өткен айтыстар енгізіліп отыр. |
|
Бұл кітапта көрнекті мемлекет және қоғам қайраткері, талантты ұйымдастырушы, іскер басшы ретінде еліміздің экономикасы нығайып, өсіп-өркендеуіне қомақты үлес қосқан парасатты азамат Мақтай Сағдиевтің өмір жолы мен қызметі жан-жақты, кеңінен толғап, кестелі тілмен баяндалады. |
|
Халқыыыздың ерлік дастандары туралы ой толғаған «Жыр қайнары». «Терең тамырлар», «Толғандырар тағдырлар» атты кітаптарымен қалың оқырман қауымына танымал болған автордың солардың заңды жалғасы іспетті бұл еңбегінде қазақтың эпикалық дәстурі туралы ғылымның даму тарнхына, сол дәстүрді дамытуға қазақ совет ақындарының қосқан үлесіне тың тұжырымдар жасалады. Ақындардың жазғандары, шығарғандары Октябрь революциясына дейінгі ақындардың қолжазба, жарық көрген баспа нұсқаларымен қатар алынып, салыстырмалы талданады. |
Халқымыздың ерлік дастандары туралы ой толғаған «Жыр қайнары». «Терең тамырлар», «Толғандырар тағдырлар» атты кітаптарымен қалын окырман қауымына таныыал болған автордың солардың заңды жалғасы іспетті бұл еңбегінде қазақтың эпикалық дәстүрі туралы ғылымның даму тарнхына, сол дәстүрді дамытуға қазақ совет ақындарының қосқан үлесіне тың тұжырымдар жасалады. Ақындардың жазғандары, шығарғандары Октябрь революциясына дейнгі ақындардың қолжазба, жарық көрген баспа нұсқаларымен қатар алынып, салыстырмалы талданады. |
«Мәдениет университетінің тыңдаушыларьша көмек» атты серияда шығарылып отырған осы кітапша қазақ халқының абзал ұлдарының бірі Шоқан Уәлихановка арналған, онда Шоқан жайында автордың көптен жиып, түйіп жүрген пікірлері берілген. Жас ғалым Айқын Нұрқатовтың бұл еңбегінен оқушылар көптеген пайдалы материалдар табатыны сөзсіз. |
Монографияда Ғалым Малдыбаев шығармаларының ұлттық танымдық болмысы мен тілдік табиғаты айқындалады. Ақынның поэзиялық шығармаларының табиғатын тіл ғылымының жаңа қырынан танытып қоймай, әлемнің ұлттық тілдік бейнесін жасаудағы қаламгердің шеберлігі, сөз қолдану даралығы мен концептілер өрісі талданады. Зерттеуде Ғ. Малдыбаев дискурсының когнитивтік мәні сараланып, көркем мәтінді жүйелі-семантикалық талдау негізінде тілдік тұлға түсінігі сипатталады. Конңепті, оның құрылымы мен түрлері, әлемнің тілдік бейнесі туралы түсініктер когнитівтік лингвистика тұрғысынан түсіндіріледі. |
|
XX ғасырдағы қазақ көркемсөз өнерінің аса көрнекті өкілі, үлттық әдебиетіміз бен мәдениетіміздің алыптарының бірі, академик-жазушы Ғабит Мүсіреповтің жарқын бейнесі оның өзі жазып қалдырған шығармалары арқылы біздің жадымызда әрдайым сақталуымен қоса, қазақ ақындарының атақты сөз зергеріне арнаған әралуан өлең-жырлары арқылы да қайта жаңғырады. Бұл кітапта өлеңмен өрілген, жырмен қашалған ғажайып Ғабең бейнесімен сағына қауышамыз. |
Кітап үш бөлімнен түрады. Біріншісінде академик — жазушы Ғ. Мүсреповтің ана тіліміздің мәдениетіне қатысты әр кезде айтылған ойлары талданады. Зерттеушінің Ғ. Мусрепов шығармаларының ерекшеліктеріне көзқарасы екінші бөлімді құрайды. Үшінші бөлімде кітап авторы тың мәселені сөз етеді. Дәлірек айтқанда, Ғ. Мүсреповтің шешендік өнерін зерттеу ісіне бастама жасалып отыр. Монография Қазақстан Республикасы мемлекетгік тілінің жанашырларына арналады. Бұл еңбекті орта, жоғары оқу орындарында дәріс беру процесінде пайдалануға болады. |