Кітапқа белгілі мемлекет және қоғам қайраткерлерінің, елімізге еңбегі сіңген айтулы азаматтардың, жергілікті билік органдарының және іргелі кәсіпорындардың бас-шыларының, Солтүстік Қазақстан облысының Қүрметті азаматтары мен зиялы қауымы өкілдерінің Тәуелсіздік туралы ой-толғамдары, 20 жыл ішінде Қызылжар өңірінде жүзеге асырылған игілікті істер туралы мақалалары енгізілген.

Естеліктердің авторлары жас мемлекетіміздің қалыптасу кезеңінде сол-түстікқазақстандықтардың елмен бірге бастан кешкен қиындықтары және Елбасы, Қазақстан Республикасының Тұңғыш Президенті Нұрсұлтан Назарбаев бастамашы болған түбегейлі әлеуметтік-экономикалық реформаларды жан-жақты қолдап, қажырлылықпен жүзеге асырудың арқасында қол жеткізген жетістіктері жайлы терең әңгіме қозғайды. Сондықтан да бұл кітап туған еліміздің Тәуелсіздік жылдарындағы шынайы шежіресін жазу ісіне лайықты үлес болып қосылады деп сенеміз.

Біздің бұл кітапта сөз кылғалы отырғанымыз — қазактың алғашкы демократтары мен ағартушыларының өмipi және қоғамдық қызметтері Бұлардан толық тоқтайтынымыз — Шокан мен Абай. Өйтетін себебіміз: бұл eкi адамның өмipi мен iciн бірталай жылдар бойы зерттедік те, Ыбырай Алтынсарин туралы ондай зерттеу жасауға қолымызды тигізе алмадық. 

Қітапқа Солтүстік Қазақстан облысының Шал ақын ауданындағы Жалтыр ауылының шежіресі мен тарихы eніп отыр. Kiтап қалың оқырманға арналған. 

 Кітап Солтүстік Қазақстан облысының XIX ғасырдағы коғамдык-саяси тарихы туралы жазылған.

Кітаптан Кеңестік саясатпен бұрмаланып келғен тарихи шындықтар, өлкемізден шыккан тұлғалар тағдыры нақты деректермен жазылғанын оқи аласыздар.

«Тарих» — ерекше ұғым, қазақтар тарих деген кезде өткенді адам арқылы, жер-су, мекен-жайы арқылы елестетуді қолданған. Кобіңесе, қазақ халқы өткенді шежіре арқылы танып білген. «Шежіре» — арабшадан аударғанда «ағаш» дегенді білдіреді екен. «Қарға тамырлы қазақ» — деп, бекер айтылмаған. Яғни, ағаштың, тамыры, діңі, бұтақтары, ал одан жапырақтары жайылып кетеді,
Шежіренің негізгі мақсаты — әр адам өзінің шьққан тегін, ата-бабасын білyi керек. Тарих уақытпен байланысты ұғым екені белгілі. Қай ғасырда, қай жылы, қандай оқиға болды, оның халқымыз үшін қандай мәні бар — осы 6iзгe аса қажет.
Әp6ip елкенің, атамекеннің өз тарихы және eciмдерi ел есіңде болатын азаматтары бар. Осының бэрің келер ұрпақ білуі тиіс, бұл әрқайсымыздың міндетіміз. Сондықтан да оқырман қауымға, ауыл азаматтарына, жырақта жүрген бауырларымызға осы кітап ұсынылып отыр.

Кітапқа Солтүстік Қазақстан облысынан шыққан батырлар мен билердің, Еңбек Ерлері мен генералдардың өмірдеректері енген. Кітап өлкетанушыларға, студенттер мен мектеп оқушыларына арналған. 

 Бұл естелік - кітап есімі елімізге танымал азамат, ай-тулы тұлға Өмірзақ Ғайсаұлы туралы жазылған. Өмекең Солтүстік Қазақстан облысына қарасты (бұрынғы Ле-нин) Есіл ауданындағы Қараағаш ауылында туып-өскен. Оның өмір жолы Үлы Отан соғысымен, соғыстан кейінгі күйзелген елдің әл-ауқатын көтеру және тың жерлерді игеру кезеңдерімен тоқайласып жатады. Өмірзақ Ғайса-ұлы Солтүстік Қазақстан облыстық партия комитетінде лектор болып үш төрт жыл істейді де, 40 жылдай Ақмола (Целиноград) облыстық партия комитетінде ғылым және білім мекемелері бөлімін басқарады. Ол қандай қызмет атқарса да өзінің ұлтжанды азамат екендігін танытып, ана тіліне, қазақ мектептеріне, қазақ жастарына деген қамқорлығын көрсетіп отырған. Республикадағы әріптестері Өмекеңді «біздің президентіміз» дейді екен.

Кітапқа облысқа танымал көрнекті тұлға, мемлекет қайраткері Мәркен Ахметбекұлының өмір деректері мен ол кісі жайында жазылған естеліктер енген. Кітаптың тарихи-танымдық маңызы зор.

Бұл кітапқа Қазақстан Республикасының мәдениет қайраткері, Қазақстан журналистер одағының  мүшесі өлкетанушы, білім саласының ардагері Қайролла Мұқановтың әр жылдары баспасөз бетінде жарияланған мақалалары мен очерктері енгізілді. Олардьң кейіпкерлері ел басқарған қайраткерлер, гұлама ғалымдар, білікті ұстаздар, ақын-жазушылар, өнер адамдары, заңгерлер, жазықсыз -сүргінге ұшыраған азаматтар. Кітап көпшілік оқырмаға арналған.

 С 1996 года Фоид Сорос-Казахстйн развивает программу "Переводчсскнй проект", цель которой — обновление системы образования путем перевода работ по гуманитарным наукам с мировых языков на русский и казахский. В концепт проекта включастся выявление зарубубежных источников, составление научной библиографий, перевод и издание книг по истории Казахстана и Центральнои Азии. написаных зарубежными авторами.

 В предлагаемой книге на основе архивных и литературных мате-риалов предпринята попытка рассмотреть связи декабристов с Ка-захстаном, их роль в исследовании исторического прошлого края, его географии, быта, связей с соседними народами, развития хозяйства.

Книга рассчитана на специалистов в области истории Казахстана и российского освободительного движения, студентов-историков, учащихся средних школ.

Дауылпаз жырау, қаһарман қолбасшы, көрнекті қайраткер, ділмар шешен Қожаберген Толыбайұлының өміріне, қоғамдық қызметі мен шығармашылығына арналған бұл еңбекке Қожаберген жырау туралы тарихи-танымдық мақалалар, батыр бабамыздың туғанына 350 жыл толуына орай Алматыда, Астанада өткен ғылыми-практикалық конференциялардың материалдары және ақындардың арнау өлеңдері мен жыр-дастандары енгізілген.
Кітап әдебиетші, тарихшы ғалымдар мен мамандарға, студенттерге және осы тақырыпқа қызығушылық білдіретін көпшілік оқырман қауымға арналған.