Бұл жинақта Қанай, Бекболат, Құрмысы, Тоқсан, Етекбай, Асау, Бөлек, Әшім, Айдос, Қуанышбай, Нұрсейіт биледің, Зілқара, Есенаман, Тәңірберді, Тұңғат, Сақау Мұса, Шоқан, Жанбатар, Жандос, Байсымақ шешендердің, Абылай, Андықожа, Жәнібек, Бөгенбай, Жәпек, Құлеке, Жанатай, Жабай, Қосағалы, Әлібек, Аңғал, Баубек батырлардың, Шал, Өске, Шөже, Орынбай, Арыстан, Сегіз сері, Шағырай, Есенбай, Ақан сері, Үкілі Ыбырай, Қарсақ, М.Жұмабаев, М. Асайынов, К.Салықов ақындардың, академик Е. А Букетовтың, Ожан баяуанның және т.б. айтқыштардың шешендік, тапқыряық сөздері, өмірлерінің кейбір белестері алғаш рет құрастылып, жинақталған. Кітапта сөз болған Атығай, Қарауыл елінің кейбір аталарының шежіресі таратылған. Бұл сөздер ел аузынан мұқият жиналып, әртұрлі басылымдардан жэне ҚР ҰА ғылыми кітапханасының сирек қорынан алынып жазылды.
Жинақ автордың «Асыл сөз» атты кітабының заңды жалғасы. Бұл жинақты қазақ тілін үйренушілерге қосымша оқулық үй тапсырмалары мен өзіндік жұмыстарын орындауға көмекші құрал ретінде пайдалануға болады.

 Шығармада Бату атты бала мен оның достарының басынан кешкен оқиғалары негізінде, ертегі-аңыз кейіпкерлері мен тарихи деректер тәуелсіздік кезеңінің бүгінгі шындыгымен байланыстырыла суреттелген. Шым-шытырық оқиғалар жанрында жазылған хикаят жас жеткіншек оқырмандарды қызықтырып, қиялына қанат бітіретін тартымдылыгымен баурайды.

 Кеңес Одағының Батыры, көрнекті фольклортанушы, білімпаз ұстаз Мәлік Ғабдуллиннің бұл кітабына соғыстың сұрапыл күндерінде бастан кешіп, көзбен көрген отты жыл-дардың қаһармандары жайлы жазылған очерктері мен май-данда жазылған күнделігі, сондай-ақ өзі жақсы танып білген жандарға жазған хаттары беріліп отыр. Дерегі мол, ғибраттық тағлымы да толымды батыр жаз-баларының оқырман көңілін баурайтынына кәміл сенеміз. Кітап көпшілік оқырманға арналған.

Жарасбай Нұрқановтың бұдан бұрын "Тұңғыш кітабы" жарық көрген болатын. «Нұрлы терезе» аталатын бұл жинаққа соңғы кезде жазған лирикалық өлеңдері мен бүгінгі ауыл өмірін бейнелейтін шағын поэмасы енді.

Сәбит Мқановтың бұл жинағына балалар мен жасөспірімге арналған «Балуан Шолақ», «Бақташынық баласы» және «Әсия», «Алтын аймақ», «Батыр қыз» сияқты повестері мен әңгімелері еніп отыр.

 Белгілі ғалым, академик Е. Букетов оқырман қауымға әдебисын мақалалары мен аударма кітаптары арқылы да көптен таныс еді. Марқұмның мына «Алты хат» атты көлемді повесінде жаны таза, рухани дүниесі бай оқымысты-химик Мәжит Нұрбаевтың балалық шағынан бастап институт басшысына дейін көтерілгендегі еңбегі, ішкі толғаныстары мен тебіреністері терең психологиялық мәнерде шынайы суреттелген. Жазушы адамгершіліқ, этика, мораль мәселелеріне ерекше назар аударады. Кітаптың жас ұрпаққа берер тәрбие-тағлымы мол.

 XIX ғасырдың соңы мен XX ғасыр басындағы ренессанс дәуірінде қазақтың болашағы үшін, оның кемелденіп жеке ел болуы жолында бар ғұмырын сарп еткен Алаштың арда ұлдарының жқрт алдындағы сіңірген еңбегі әлі де толық ашыла қойған жоқ. Бұл еңбекте Алаш көсемдерімен қатар жүріп, халқына қалтқысыз қызмет еткен бірқатар азаматтардың өмірі мен шығармашылығына қатысты тың деректер қамтылған.
Кітап қазақ әдебиетінің сол бір дәуірдегі тарихы мен тағдыры қызықтыратын ізденушілерге, магистрлерге, жоғары оқу орны студенттері мен мектеп оқушыларына, мұғалімдерге, жалпы оқырмандарға арналған.

 Журналистика мамандығының студентгері мен магистранттарына арналған көмекші оқу құралында XX ғасырдың басындағы Алаш көсемдерінің БАҚ теориясы мен тәжірибесі туралы тұжырымдары бүгінге дейін маңызын жойған жоқ. Арнайы іріктелген мақалалар оқу үдерісінің бағдарламасы мен жоспарларына сәйкес келеді. Кітап студенттер мен магистранттарға арналған.

 Кітапта облыстың көрнекті ақыны Самархан Жүұмади-ұлының өмірі мен шығармашылығына қоса оның өзін көрген адамдардың естеліктері, ата-тегі мен ұрпақтары жөніндегі мәліметтер берілген.

 Елжірей қараған көзімен, шын жүректен шыққан сөзімен, ең бастысы-ак жолдан ауытқымайтын ісімен адалдыктың ескерткішіндей есімізде қалған белгілі қаламгер Амандық Әбжан (1946-1998 ж.ж.) өз саласының өрге сүйреген көк өгізіндей еді: ол облыстық газетте де, республикалық газетте де еңсере еңбек етті.
Ол, әсіресе, очерк жазуға келгенде осы жанрға олжа салған жүйріктердің бірі еді. Сол кезде А-2 форматымен шығатын «Ленин туы» газетінің етектей-егектей беттерінін біреуін тұтас алып жататын оның көл-көсір мақалалары да аз емес болатын. Өмір бойы облыстық газетте корректор болып енбек еткен оның зайыбы-Роза қолжазбаларына құнтгы бола коймаған Амандықтың олқылығының орнын толтырған екен: ол жұбайының жазған-сызғандарын жинай беріпті. Бір емес, екі кітапқа жүк болар Амандықтың жарияланымдарын былай сұрыптадык: қаламгердің әдеби шығармалары ғана енгізілді. Сүліктей соратын газеттің жұмысына жегілсе де, қалам қарымын танытар көркем туындылар тудырған Амандық қаламгер ретінде елдің есінде қалуы хақ.

 Қырық жылға жуық солтүстік өңірдің облыстық газетінде қызмет істеген журналіст Жоламан Шахановтың алғашқы "Солақайлар соқпағы" кітабы сатира жанрын сүйер өз оқырмандарынан ланықты бағасын алған еді. "Айтпайын десем..." қаламгердің екінші жинағы. Оған соңғы кездері жазған әзіл-сықақ әңгімелері еніп отыр. Бұт кітап та өз оқырмандарының көңілінен шығар деген сенімдеміз.

  Солтүстік Қазақстан облысында еңбегімен ел құрметіне бөленген сан түрлі мамандық иелерінің жарқын өмірі осынау кітаптың негізгі арқауы болып табылады. Кітапта тың көтерген адамдардың ерлігі, малшылардың, дәрігерлердің тағы басқа мамандық иелерінің жарқын еңбегі жөнінде жазылған көптеген қызықты очерктер мен деректі әңгімелер бар.
Автордың осынау кітапқа енгіліп отырған бүгінгі бақытты өміріміз үшін күрескен ардагер жандар туралы шығармалары да тартымды жазылған. Оқырман жұртшылық 3. Иманбаевтың бұл еңбегін жылы қабылдайды деген сенімдеміз.

 Оқырман назарына ұсынылып отырған бұл кітап - жас ақын Төлеген Қажыбаевтың проза саласындағы тұнғыш қадамы. Автор замандастарымыздыз келбетін бейнелі әрі нанымды суреттейді.