Литературоведение. Художественная литература
�������� 15
Жақсыбай Самрат есімі облыс жұртшылығына жақсы таныс. Оның алғашқы, «Бітеу жара. (Желтоқсан-86) атты романын оқырмандар жылы қабылдаған болатын. Алдарыңызға ұсыныяып отырған жаңа еңбегінде Ж.САМРАТ туған ауылының күрделі де қызғылықты тарихынан қалам сермепті. Мұнда шежіре де, тарихи оқиғалар да, жеке адамдар өмірі туралы деректер де баршылық. Еңбек тартымды, қызықты оқылады. |
«Кенші — ақын», «Жезкиік — ақын» атанған көрнекті қаламгеріміз, Қазақстанның еңбек сіңірген қайраткері Кәкімбек Салықовтың бұл жинағына еліміздің ерен тұлғасы, тәуелсіз Қазақстанның жаңа тарихының тас тұғырын қалап кеткен өз мектебі бар көсем тарихшы, өресі биік, өнегесі дарабоз, академик Манаш Қабашұлы Қозыбаевқа арналған өлеңдері мен поэмалары кірді. Жинақтың тартымдылығы ғалым өскен өлкені, өркен алған ортаны қамтыған жыр маржандары ардақты ғалым-азаматтың жайдары бейнесін аша түседі. Ғұлама Ғалым М.Қ. Қозыбаев жарты ғасырдан астам ұстаздық және ғылыми өмірін қазақ халқының ұлттық мүддесін қорғауға арнаса, жинақтың негізгі арнасы да сол бағытты ұстанған.
|
Дәуір үранына сәйкес қазақ топырағында тарихи-революциялық тақырыпқа барған тұңғыш роман-эссе — "Тар жол, тайғақ кешу". Шығармада 1916-1919 жылдардың оқиғалары қамтылады. Әрине, таптық ұстанымға сүйенеен автордың Алашорда арыстары жайындағы қайсы бір пікірлері бүгінгі көзқарасқа көп ретте қайшы келетіні де рас. "Тар жол, тайғақ кешу" -ең алдымен тарихи, әдеби факт және көркем мәтін. Ал әр мәтін әр заманда әртүрлі оқыла береді. |
|
Қолдарыңыздағы еңбекте ұлы Абайдың ақындық кітапханасы сөз болады. Автор көп жылдар бойы архив құжаттарын, тарихи материалдарды, сондай-ақ ақынның шығармаларын терең талдап, ол нәр алған рухани қайнар көздеріне сүйене отырып Абай оқыған кітаптардың тізімін жасауға ұмтылады. Абайдың кітапханасы қандай деген сұраққа нақты деректер арқылы жауап іздейді. Абай оқып танысқан кітаптар ауқымы өте кең, әрі әртүрлі, ол мұралардың ішінде орта ғасырлық шығыс және батыс ойшылдары мен ақындарының еңбектерінің алатын орны ерекше. Абайдың ақындық кітапханасын таратып айта отырып, автор ұлы ойшылдың рухани өсу баспалдақтарын аша түседі. |
«Так в жизни не бывает!» - говорят обычно, услышав невероятную историю. А вдруг она всё-таки не придумана, и что делать, если человеку так на роду написано? Читателю предстоит вместе с литературными героями пройти по их удивительному жизненному пути, окунуться в необычную атмосферу многолетней давности и стать свидетелем увлекательных событий в судьбе страны и персонажей романа. |
В романе «Тайник в степи» описываются трагические события, про-исходившие в далекие тридцатые годы в казахской степи, когда казахский народ оказался в тисках голодомора, явившегося следствием тоталитарной политики Сталина. Благодаря умению писателя воссоздать подлинную картину происходящего, пропустив его через свое сердце, мы можем наглядно представить себе это нелегкое время, нашедшее отражение в романе. |
Белгілі жазушы, жорналшы Бақыт Мұстафинніц бұл кітабына әр жылдардагы таңдаулы очерктері енгізілді. Олардың кейіпкерлері республика, облыс өңіріне белгілі танымал тұлғалар. Бүгінгі нарық заманының қыр-сырын жедел меңгеріп, жетік үйренген іскер кәсіпкерлер, қанша қиындықтарға қарамастан ауыл өмірін қайта түлетіп жатқан шаруа қожалықтарының бас-шылары, қоғам қайраткерлері, кеңестік дәуірде ел басқарып, бүгін де қатардан қалмай жұртына жанашыр көмегін ұсынып, жастарға үлгі-өнеге көрсетіп жүрген ардагерлер, адал еңбектерімен жаңа заманның қатарынан қалмасқа қайрат қылған қарапайым жандардың үмтылысын, қажыр-қайратын, ақыл-парасатын автор тартымды әңгімелеп, оқырманға ой салады, толғантып, игі істерден үлгі алуга үндейді. Кітаптағы туындылардың тілі көркем, жеңіл оқылады. |
Жыр сүйер қауымға жүрекке жылы тиетін сыршыл да сезімді өлеңдерімен танылған қызылжарлық ақын Тоқтар Зікірин «Тіршілік тынысы» атты кезекті жыр жинағын ұсынып отыр. Қаламгердің осы кітабындағы туындыларында өмірдің өзекті мәселелері кеңінен қамтылып, жан ауыртар ауыл жағдайына жеке тарау арналған. Сол сияқты, ақынның жаңа жыр жинағына жастық сағынышын, естен кетпес өткен күндер елестерін, табиғаттың тәңірлігін сездіретін өлеңдері мен толғаулы тебіреністері енген. |
Монографияда қазақ тіліндегі эвфемизмдер мен дисфемизмдердің зерттелуі сараланады. Тіл мәдениеті, дейксис, прагматика мәселелері тұрғысынан эвфемизмдердің көркем шығарма тіліндегі қолданылу ерекшелігі қарастырылады. Эвфемизмдер мен дисфемизмдерді оппозициялық құбылыста қарастыруға назар аударылады. Монография жоғары оқу орыны оқытушылары мен магистранттарына, студенттеріне, мектеп мұғалімдеріне, сондай-ақ қөпшілік қауымға арналады. |
Қазақ халқының аты аңызға айналған ұлы перзенті, нәзік сөзімнің, тәтті киялдың ақыны Магжан Жумабаев — поэзия әлеміндегі жарық жұддыз, қайталанбас құбылыс. Оның өзіндік үні, ізденістері мен жаңашылдығы қазақ әдебиетін XX ғасырдың басында-ақ Европа, орыс әдебиетінің биік деңгейіне көтерді. Бұл оның ішкі шығармашылық кұдіретінің барынша зор, куатты, бойға жігер, жүрекке от беретін рухты болғанын дәлелдейді. Оньң құпиясы әлі толық ашылған жоқ. Демек, Мағжанды, оның артына қалдырған мұраларын зерттеу жалғаса бермек. Назарларыңызға ұсынылып отырған эссе осындай ұмтылыстан туған шығарма. |
|
Бұл кітап Қазақстан халық жазушысы, Мемлекеттік сыйлықтың лауреаты Сәкен Сері Жүнісовтың 65 жасқа келуіне, творчестволық қызметінің 45 жылдығына орай дайындалған еді. Бұған жазушының әр жылдары ел тағдыры, заман өзгерістеріне қарай жазған, сөйлеген публицистикалық шығармалары іріктеліп, жазушы жайында ой толғаған замандас жазушы, ақындардың да шығармалары беріліп отыр. Бұл кітап арқылы, оқырман қауым, сіздер Сәкен серінің бұрын прозалық, драмалық дарындылығын білсеңіздер, енді оның қоғам қайраткері ретіндегі ой толғаныстары арқылы публистикалық, арнау өлеңдері арқылы ақындық қабілетін де, ол туралы кейбір замандас-қаламдастарының берген бағасына да қанығасыздар. |
|
|
|
Қазақтың классик жазушысы, академик Сәбит Мұқановтың ғылыми зерттеулері монографиялық тұрғыдан бұрын-соңды зерттелінбей келген еді. Қазақ әдебиеттану ғылымында Сәбиттану ілімі жазушылық, көркемдік, поэзия, проза жанрларындағы ұлы табыс-тары жайында жазылған еңбектер, жасалған зерт-теулер мол болғанымен ғұлама ғалымдығы жанжақты зерттелінбеген. Автор әл-Фараби атындағы Қазақ ұлттық университеті филология факультетінде Сәбиттану арнайы курсын оқыту барысында осы олқылықтың орнын толықтыру қажет деп тауып, бұл моногра-фияны қалың оқушы жұртшылыққа, жоғары және мектептің мұғалімдеріне, оқытушы ұстаздарына, та-лапкер жастар мен студенттерге ұсынып отыр. |
Қазақтың классик жазушысы, академик Сәбит Мұқановтың, ғылыми зерттеулері монографиялық тұрғыдан бұрын-соңды зерттелінбей келген еді. Автор әл-Фараби атындағы Қазақ ұлттық университеті филология факультетінде Сәбиттану арнайы курсын оқыту барысында осы олқылықтың орнын толықтыру қажет деп тауып, бұл моногра-фияны калың оқушы жұртшылыққа, жоғары және мектептің мұғалімдеріне, оқытушы ұстаздарына, талапкер жастар мен студенттерге ұсынып отыр. |
Қазақтың көрнекті ақыны, белгілі қоғам қайраткері Кәкімбек Салықов бұл шағын жинағында зор ағынды шабытпен Сәбең жайлы кең тебіренді. Өлеңдері шын жүректен туған ұлы жазушының өмірінін дыры мен сырын ұшқыр ой, терең сезіммен танытады. Ағалардың Себит Мұканов жайлы айтқандары мен кейінгі ұрпақ һәм көз көрген жерлестерінің естеліктерінің ең шурайлы деген кездерін өлең етіп, сом тұлғаның зор бейнесінен мол мағлұмат берген. Заман сыры мен осы күндерді байланыстыра отырып, қоғамдағы кұбылыстарды келісті қамтыған. Соның бәрі асыл ағанык даркан дарыны мен жан-жақты табысын аша түсуге арналған. Оқушы қауымның қазақтың кемеңгер ұлына лайықты туған кемел жырдың кәусар бұлағынан сүйсіне сусындайтынына кәміл сенеміз. |
Қазақтың ұлы жазушысы С. Мұқанов туралы солтүстікқазақстандықтардың естіліктері мен жыр жолдары |