Ата-анам — мені? с?лу ту?ан далам, Тойы?ды ??ты?тау?а келдім са?ан. А?ынды? а? ж?рекпен махаббатты, ?олы?ды ?ысам, ?арттар, ?л-?ыз, балам. ??рметті, менін ?скен, ?ызылжарым, А?ынны? туысысы? осы б?рі?. Алды?а а?ын а?ан, тартты б?гін. Алтын таба? ыдыспен жырды? балын. Тор?алы той ?стінде есеп берсем, ?ырандай к?кте ?ал?ыр ой мен е?сем. Дауылды ?ш д?уірді? ай?а?ы біз, Тарихты? бетін б?гін ашып к?рсе?. Біз к?рдік феодалды? д?уір ?а?ын, Елімні? к??-??л болып ?скен ша?ын. А?то?ты, А?ан сері, Біржан-Сара, Шежіресі феодалды? замананы?. Біз к?рдік капиталист ез д?уірін, Патша, ?лы? ?ан жылат?ан ?з ?ауымын. А?ша?а алтын-к?міс ?ызы??анын, С?удегер байлар сат?ан ?ала, ауылын, ?шінші д?уір осы г?лді ?мірі?, ?арат?ан к?ндей жайнап жерді? ж?зін. Перзенті б?л д?уірді? тойшы халы?, Ж?лдыздай осы ж?рген ?л мен ?ызым. Анамдай ?лдилеген, ?ызылжарым, Бауырында к?к Есілді? жа??ан шамын. Хорда?ы ?нші ?ыздар секілді боп, Тарихты жырлады ?зен-к?міс а?ын. Топыра?ы ?андай ?ымбат ту?ан жерді?, С?лемін айта келдім ?ырда?ы елді?. Бауырлас осы отыр?ан тойшыларым, Жырымды, ж?регімді са?ан бердім. Бая?ы ?арт ба?шасы ?ызылжарды?, Жасар?ан шапа?ындай алтын та?ны?. Ордасы ?н мен к?йді?, сурет, н?рды?, Сайра?ан б?лб?лы сен жастар бал?ын. |
Ауыл да, селолар да ??сап б??ан, ?мірде, е?бекте де бейне ?ыран. Электромоторларды? ар?асында, Жол ашты? десе егер: «к?кке шы?ам». Комбайн, тракторлар егін шапса, Сол ж?мба? т?лпарлар?а жастар «патша». ?алайша ж?рек жарып ?уанбайсы?, Б?гінгі ?алы? егін т?сін жапса. С?лудай бал?ып, тол?ып т?р?анда егін, Ору?а сыбан?анда егінші елім. К?мекке, ?ызылжарым, барар ерте?, От білек ?ыз бен ?сем жігіттерім. Патшалы? там?? заман ?лі есімде, Ж?ргемін жас ша?ымда ел к?шінде. Жар кешкен жала? ая? жалшы бала, Аязда, борандарда, жел ?тінде. Еске алсын ?ариялар ?ткен к?нін, Сарыар?а, ?аза? хал?ы ?андай б?рын? Тарихты? бетіне ж?рт салсын к?зін, ?арсы ал?анда ?лы той елу жылын. ??з к?рген екі д?ние бізге аны?, Жастарга ?ткен заман ?лі таны?. ?рпа?тар таныссын деп кер заманмен, Суретін ескі д?ние ж?рмін жазып. Сарыар?а — сары те?із ?лан байта?, ?аза?ты? ке? даласын т?рса? бай?ап. Данышпан Абай а?ын сол далада, Жырымен наданды?ты ?ткен жай?ап. Горькийді? дауылпазы мені оят?ан, Ізімен Маяковский ?алам тарт?ам. Сол екі ?дебиет батырлары, С?здерін пулемет ?ып жауына ат?ан. Соларды? ж?регінен шы??ан сурет — Революция дауылпазы ?ш?ан гулеп. Д?ниеде адамзаттар т?рса жасап, ?ндері м??гі-ба?и жасай бермек. |
Абайды?, Ыбыраиды? замандарын, Мен да?ы к?рдім, ?зак, абайладым. Еске алсам к?к Есілдін тас?ынындай, Денемді, ж?регімді билейді а?ын. Елу жылдан ар?ы ?мір ?алай ?тті? Десе?із — ?асірет бас?ан жер мен к?кті. Астында к?к т?манны? арсылда?ан ??ргемін к?кжал б?рі бай мен бекті. Олар айтты: Мы?ты к?ш жал?ыз ??дай, ??дай?а орынбасар — патша мен бай. Олармен молда, ?ожа дастархандас, Орнына кедейлерді? жал?ыз ?урай. Олар айтты: — Жер-суды? иесі біз, Адамдарды? ?улие-киесі біз. Адам-ата, Хауа-анадан бермен ?арай, ?едей — есек, адамны? т?йесі біз. Дейт??ын: Кедей, жалшы ?ыл?ан ??дай, Ж?ре бер ??л-к?? болып к?п с?мырай. Жарал?ан арты? болып бай мен мырза, Патшаны? сам?ры?ы ?ой?ан т??ырындай. Дейт??ын: Бай-манап жер-су ?ожасы, «Алланы? добы — барлы? адам басы». Басы?а тебе берсін домалай бер, Заманны? ?йел-еркек, ?ариясы. Дейт??ын: Бай-молда?а ?арсы келме, ?ш ?йел бір еркекке т?рады елде. ?ос ?атын, бес ?атынды бай мен мырза, Отырсын а? ордада, ж?мса? т?рде. Дейт??ын: Правосыз малсыз адам, Сайлау?а, сайлану?а баспас ?адам. Ауылнай, болыснай, би, а?а с?лтан, Уысында осыларды? ауыл, ?алам. |
Мал ба??ан, ш?пті шап?ан тек шаруа, С?йенген неше ?асыр аз малына. Азы? ?ып айран-?ымыз к?шіп ж?рген, ??сап ол Сарыар?аны? к?п а?ына. Сол к?нде ауыл нан?а жарыды ма? Нансыздар ж?тады да, налыды да: «Мука бар?», «Хлеб кушайт, ?атын-балам» — Деп бар?ан деревнялы? тамырына. Балалар о?ыма?ан ?скен надан, ?ай к?нде білімсізді? к?ні ?ара?. Молданы к?зін с?зген, ж?зін б?з?ан, ?ста?а ?ара??ы ауыл бірен-сара?. «Иман шарт», «?птиекке» к?зін с?зіп, С?билер отыратын езіп-м?жіп. ?ш жылда хат танымай, ?ол ?оя алмай, Кітабын жыртат??ын мыжып-мыжып. Молдалар а? с?лделі ?стап ??ран, Ыс?ыр?ан балалар?а бейне жылан. «Бергенге — ж?ма?, бермеске там?? бар» деп Жина?ан ?тірікті одан-б?дан. ?за? к?н ораза ?стап ?йел-еркек, Атан?ан оразасыз «к?пір», «тентек». Молда мен кемпір-шалды? к?зін алдап, Тама?ты ?рлап ішкен ?ыз-келіншек. Ба?ытты б?л заманда елді? жасы, К?п ?лтты? жаз?ы к?ндей ы?ыласы. Украин, орыс-?аза?, татар, баш??рт, Бірі а?а, бірі бейне ?арындасы. ?лы Отан, да??ы зор ел ?аза?стан, Білімі, ?нері де ??стай ?ш?ан. Те?ізді? тас?ынындай к?ш-жігермен, Жарыста жан аямай озып шы??ан. |
Проект отдела электронной библиотеки СК ОУНБ им. Сабита Муканова.
2008г.